Prezentujemy 16 kompleksów łąkowych w Borach Niemodlińskich, objętych badaniami prowadzonymi na zlecenie Partnerstwa Borów Niemodlińskich przez Dolnośląski Ruch Ochrony Przyrody z Wrocławia:
1. Suchy Ług i Rzymkowickie łąki (Rzymkowice, gm. Korfantów)
Duży śródleśny kompleks łąkowo – torfowiskowy na wilgotnym i podmokłym podłożu, z poziomem wód gruntowych i powierzchniowych zmiennym w ciągu roku, położony na północ od Rzymkowic. Wiosną, podczas inwentaryzacji ornitologicznej woda w wielu miejscach stagnowała nawet na poziomie 0,5 m nad powierzchnią gruntu. Latem, podczas inwentaryzacji botanicznej, większość terenu była zaledwie wilgotna i tylko w niektórych miejscach podmokła. Obszar poprzecinany jest rowami melioracyjnymi o różnej wielkości, obecnie w większości zarośniętymi. Jedynie droga przecinająca kompleks łąkowy oraz rów ją odwadniający służące pracownikom Nadleśnictwa Tułowice są utrzymywane w dobrym stanie. Część łąk jest objęta ochroną jako użytek ekologiczny Suchy Ług. Łąki niegdyś były użytkowane, obecnie od wielu lat są niekoszone. Kompleks Suchy Ług i Rzymkowickie Łąki obecnie ma przede wszystkim bardzo dużą wartość ornitologiczną.
Suchy Ług i Rzymkowickie Łąki.pdf (3,91MB)
2. Kiełcznica (Wierzbie, gm. Łambinowice)
Kompleks łąkowy położony jest na południowy-wschód od miejscowości Wierzbie. Składa się z trzech powierzchni. Największa znajduje się w pobliżu wsi i od południowo-zachodniej strony graniczy z polami ornymi (powierzchnia A). Dwie pozostałe powierzchnie w całości otoczone są lasem. Najmniejsza część kompleksu łąkowego znajduje się po wschodniej stronie drogi nr 405 Niemodlin – Korfantów (powierzchnia C). W pobliżu przepływa rzeka Kiełcznica. Powierzchnie przecinają zarośnięte rowy melioracyjne. Łąki od kilku lat nie są użytkowane. Są to przede wszystkim zarastające, ale wciąż cenne łąki wilgotne. Obszar prezentuje ponadprzeciętną rangę ornitologiczną, choć należy zaznaczyć, że na ocenę tę wpływa przede wszystkim wartość zachodniej części kompleksu (położonej po zachodniej stronie drogi wojewódzkiej nr 405) (Powierzchnia A). W stwierdzonym zespole awifauny uwagę zwraca przede wszystkim wysokie ogólne zagęszczenie par lęgowych ptaków waloryzujących (ponad 15 par/10 ha).
3. Łąki sowińskie (Sowin, gm. Łambinowice)
Podłużny kompleks łąk położonych po obu stronach drogi Niemodlin – Korfantów, pomiędzy lasem a polami, w okolicach miejscowości Sowin. Teren jest nieznacznie pofalowany, podłoże jest tu w większości wilgotne lub podmokłe. Znajduje się tu kilka rowów odprowadzających wodę do Czarnego Stawu. Teren podzielony jest na niewielkie działki należące do różnych właścicieli, co ma odzwierciedlenie w sposobie użytkowania łąk. Jest to bardzo cenny kompleks łąkowy zarówno ze względu na występujące tu siedliska przyrodnicze, zróżnicowanie awifauny oraz występowanie rzadkich gatunków motyli.
4. Łąki Goszczowic (gm. Tułowice)
Kompleks łąkowy składający się z kilku jednorodnych, większych powierzchni po wschodniej stronie drogi przecinającej miejscowość Goszczowice oraz mozaiki łąk, pól i zabagnień po jej zachodniej stronie. Część łąk, w szczególności wilgotnych jest w bardzo dobrym stanie zachowania.
5. Rutki (Ligota Tułowicka, gm. Tułowice)
Rozległy kompleks łąk położony po obu stronach Ścinawy Niemodlińskiej w okolicach Ligoty Tułowickiej oraz otaczający położoną przy wsi kopalnię odkrywkową. Teren jest zróżnicowany, zarówno pod względem użytkowania, jak i zasobności i wilgotności podłoża. Jednocześnie jest to jeden z najcenniejszych badanych obszarów w Borach Niemodlińskich, z bardzo dużą powierzchnią chronionych siedlisk przyrodniczych oraz o wyjątkowych wartościach ornitologicznych.
6. Łąki przy kolei (na południowy-zachód od Tułowic)
Zwarty kompleks łąkowy otoczony lasem oraz polami ornymi. Przez powierzchnię przebiegają średnio głębokie, zarośnięte rowy melioracyjne. Podłoże, szczególnie w centralnej części jest silnie nawodnione. Kompleks otoczony jest siatką zapobiegającą penetrację kompleksu przez większe zwierzęta. Przecięty jest też wysokim nasypem kolejowym. W przeszłości z pewnością był to bardzo cenny przyrodniczo obszar łąkowy, dzisiaj większość otwartych powierzchni została zalesiona. Pomimo tego obszar posiada wysoką wartość ornitologiczną.
Łąki przy kolei na poł-zach od Tułowic.pdf (2,36MB)
7. Łąki Niemodlina
Łąki Niemodlina możemy podzielić na cztery duże powierzchnie otaczające tę miejscowość. Powierzchnię nr 1 stanowią łąki położone na północny-wschód od Niemodlina, powierzchnia nr 2 to łąki ciągnące się wzdłuż Ścinawy Niemodlińskiej na północy Niemodlina, powierzchnia nr 3 to największy kompleks łąk znajdujący się w północno-zachodniej części Niemodlina, a powierzchnia nr 4 to łąki zlokalizowane na południu Niemodlina, przy Ścinawie Niemodlińskiej. Kompleksy łąkowe w kilku miejscach przecięte są zarastającymi rowami. Otoczone są głównie polami ornymi i położone blisko zabudowań. Większość powierzchni od wielu lat jest nieużytkowana i następuje ich powolna degradacja, mimo to łąki wokół Niemodlina posiadają wysoką wartość ze względu na występującą tu awifaunę.
8. Łąki Grodźca (Grodziec, gm. Niemodlin)
Kompleks łąkowy położony w pobliżu autostrady A4, na południe od miejscowości Prądy. Od strony północnej graniczy z polami ornymi, a od południowej otoczony jest lasem. Przez powierzchnię przebiegają zarośnięte rowy melioracyjne. Główne powierzchnie stanowią tu łąki wilgotne, niestety w dużej części są one nieużytkowane i zdominowane przez inwazyjne gatunki roślin.
9. Łąki prószkowskie (Ligota Prószkowska, Przysiecz, Nowa Kuźnia gm. Prószków)
Rozległy kompleks łąkowy wzdłuż Prószkówki i jej dopływów, podzielony na wiele mniejszych powierzchni. Łąki rozciągają się wzdłuż cieku od Ligoty Prószkowskiej, przez Przysiecz, Prószków po Oborę. Największy zwarty kompleks łąkowy znajduje się na północny-zachód od Prószkowa. Wielkość powierzchni łąkowych jest niespotykana jak na Opolszczyznę i już z tego powodu zasługują na ochronę. Dominują tutaj łąki świeże i wilgotne, w dobrym stanie zachowania. Miejscami wykształcają się torfowiska oraz turzycowiska. Poziom wody jest bardzo zróżnicowany. Większość łąk jest użytkowana, część dwu i trzykośnie. Łąki Prószkowskie są jednym z najważniejszych miejsc dla ptaków terenów otwartych w Borach Niemodlińskich.
Łąki prószkowskie.pdf (8,30MB)
10. Łąki nad Białą (Dobra, gm. Strzeleczki)
Niewielki kompleks łąkowy położony w pobliżu miejscowości Strzeleczki. Od północy graniczy z Rzymkowskim Rowem, zaś od południa z rzeką Białą. Przez środek przebiega częściowo zarośnięty rów. Na większości powierzchni łąki są regularnie użytkowane. Łąki użytkowane są w dobrym stanie zachowania.
11. Dzicze Bagno (gm. Tułowice)
Śródleśny kompleks łąk położony na północ i zachód od użytku ekologicznego „Dzicze Bagno”. Niegdyś zapewne był to cenny kompleks łąkowy stanowiący mozaikę łąk podmokłych, zmiennowilgotnych i szuwarów. Obecnie jest w dużej części zalesiony lub po próbach zalesienia.
12. Jutra (Racławiczki, gm. Strzeleczki)
Kompleks łąkowy położony w pobliżu Racławiczek, po obu stronach drogi biegnącej od południa i przecinającej miejscowość. W większości otoczony jest przez pola uprawne. Powierzchnie przecina rzeka Biała oraz Rzymkowski Rów. Kompleks łąkowy Jutra to mozaika różnorodnych siedlisk otwartych, od łąk świeżych i wilgotnych, przez szuwary wielkoturzycowe, mannowe, po zarośla z dominacją mozgi trzcinowatej i ziołorośla połąkowe. Część łąk jest użytkowana dwukośnie, część jednokośnie, a część jest nieużytkowana. Wzdłuż rowów melioracyjnych oraz Rzymkowickiego Rowu i Białej rozwijają się trzcinowiska. Stopień uwodnienia jest zróżnicowany, od łąk ze stagnującą wodą, po obszary bardziej suche. Wszystkie te czynniki powodują, że kompleks łąkowy Jutra stanowi bardzo zróżnicowaną i jednocześnie cenną mozaikę siedlisk przyrodniczych i ostoję ptaków.
Jutra w Racławiczkach.pdf (3,84MB)
13. Pradelna (gm. Tułowice)
Zwarty kompleks łąkowy otoczony z trzech stron lasem oraz z jednej polami. Kompleks jest podzielony na wiele fragmentów różnorodnie użytkowanych, często oddzielonych od siebie zadrzewieniami i szpalerami drzew. Podłoże jest w większości wilgotne, jedynie w części południowej podmokłe. Część łąk w kompleksie Pradelna to łąki o składzie gatunkowym wynikającym z wysiania ściśle określonej mieszanki traw oraz koniczyn z przeznaczeniem na paszę. Są to więc łąki nieprzedstawiające wartości przyrodniczej jako siedlisko. Łąki te nie zostały ujęte w opisie, natomiast są widoczne na mapie jako powierzchnie A.
Pradelna pod Tułowicami.pdf (2,14MB)
14. Łąki Szydłowa (Szydłów, gm. Tułowice)
Kompleks łąkowy położony jest w pobliżu miejscowości Szydłów (głównie w jej wschodniej części). Składa się z kilku niejednorodnych powierzchni. Otoczony jest lasem, od strony zachodniej graniczy z zabudowaniami wsi. Kompleks przecięty jest nasypem kolejowym. Uwodnienie terenu jest znaczne, w szczególności w okolicach nasypu kolejowego. Łąki Szydłowa to cenna mozaika głównie łąk wilgotnych i świeżych, w większości nieużytkowanych, w dużej części zarastających inwazyjnymi gatunkami roślin. Łąki posiadają dużą wartość ornitologiczną.
15. Rączka (gm. Korfantów)
Kompleks łąkowy ciągnący się wzdłuż Ścinawy Niemodlińskiej po obu stronach Korfantowa (na północ i na południowy-zachód od tej miejscowości). Łąki poprzecinane są powierzchniami pól, a na południowy-zachód od Korfantowa cześć łąk otoczona jest lasami grądowymi i łęgowymi. Większość łąk jest użytkowana kośnie. Oprócz Ścinawy Niemodlińskiej liczne są rowy melioracyjne. Wilgotność podłoża jest zróżnicowana, od miejsc zabagnionych, po zupełnie suche w ciągu całego roku. W kompleksie łąkowym dominują łąki świeże oraz łąki zmiennowilgotne. Ze względu na występowanie dużych powierzchni łąk zmiennowilgotnych jest to niezwykle cenny obszar pod katem botanicznym. Występują tu skrajnie rzadkie gatunki roślin w skali całej Opolszczyzny. Wartość obszaru podnoszą liczne populacje rzadkich gatunków motyli.
Rączka koło Korfantowa.pdf (5,17MB)
16. Łąki Szyryka (Ligota Tułowicka, gm. Tułowice)
Kompleks łąkowy nad Ścinawą Niemodlińską na południe od Ligoty Tułowickiej, składający się z dwóch podłużnych, śródleśnych działek po obu stronach leśnej drogi. Po stronie południowej (powierzchnia A), wzdłuż Ścinawy Niemodlińskiej znajduje się łąka świeża w bardzo dobrym stanie zachowania. Podłoże jest wilgotne, miejscami podmokłe. Łąka jest regularnie użytkowana.