a) dane zastane:
Liczba działających organizacji pozarządowych w BN jest dwukrotnie mniejsza niż średnia wojewódzka, a skuteczność istniejących organizacji mierzona np. zdolnością pozyskania 1% jest daleko poniżej średniej wojewódzkiej. Alternatywą do działania stowarzyszeń i fundacji jest z kolei w BN aktywność Ochotniczych Straży Pożarnych. Ich prawne umocowanie umożliwia aplikowanie o środki, z czego niekoniecznie zdają sobie sprawę wszystkie jednostki. Liczba OSP w BN jest znacznie powyżej średniej wojewódzkiej i w tym aspekcie należy szukać sposobu na wykorzystanie jednostek do rozwoju obszaru BN. Odrębną kwestą pozostaje aktywność obywatelska, mierzona np. zdolnością i chęcią uczestnictwa w konsultacjach dokumentów strategicznych w gminach. Pomimo, że zgodnie ze wskazaniami poszczególnych gmin, aktywność ta jest nieco powyżej średniej wojewódzkiej, to i tak wskaźnik ten jest daleko niesatysfakcjonujący. Istotną kwestią w tym zakresie jest także umiejętność i otwartość poszczególnych JST na dialog i podejmowanie inicjatyw prawdziwie obywatelskich. Doświadczenie pokazuje, ze wiele konsultacji wykonywanych jest tylko i wyłącznie z mocy prawa i są one traktowane przez poszczególne JST jako konieczność a nie jako szansa włączenia społecznego.
Gmina |
Fundacje i stowarzyszenia poza OSP |
NGO poza OSP na 10 tys. m-ców |
1% |
Frekwencja |
% osób korzystających z pomocy społecznej (2013) |
OSP |
Wskaźnik Przyjazny Samorząd- pkt. (2010)* |
% dokumentów strategicznych poddanych konsultacjom (2010) |
Dąbrowa |
8/8 |
8.30 |
4 056,23 / - |
41/35 |
6.04 |
6.30 |
3.25 |
55.60 |
Komprachcice |
22/24 |
21.60 |
2 663,90 / 1 336,55 |
36/42 |
0.99 |
6.30 |
4.00 |
55.60 |
Niemodlin |
27/29 |
21.50 |
3 843,79 / 3 794,09 |
42/44 |
9.13 |
4.50 |
3.50 |
80.00 |
Prószków |
11/14 |
14.30 |
4 316,27 / 9 955,60 |
43/38 |
2.29 |
6.10 |
2.00 |
50.00 |
Strzeleczki |
9/10 |
13.30 |
2 352,39 / 1 472,09 |
45/46 |
2.48 |
10.07 |
1.75 |
b.d. |
Tułowice |
6/7 |
11.40 |
1 531,53 / 2 006,55 |
49/52 |
6.41 |
5.70 |
2.75 |
50.00 |
Łambinowice |
9/9 |
11.60 |
3 266,25 / 2 979,56 |
46/41 |
7.45 |
12.90 |
0.75 |
54.50 |
Biała |
26/27 |
24.90 |
1 446,30 / 1 356,20 |
32/40 |
4.52 |
16.60 |
3.75 |
33.30 |
Średnia wojew. |
- |
31.50 |
14 408,50 / 18 718,55 |
41/43 |
4.87 |
5.50 |
2.67 |
50.00 |
Średnia w gminach LGD |
15/16 |
15.86 |
2 934,58 / 3 271,52 |
42/42 |
4.91 |
8.54 |
2.71 |
54.14 |
Tab. 12. Aktywność społeczna i obywatelska mieszkańców Borów Niemodlińskich (za Moja Polis, stan na kon. 2013)
b) informacje z konsultacji
Wskazania z ankiet w dosłownym brzmieniu:
ꜝ- brak wizji i wizjonerów, marazm
- ludzie myślą sztampowo a jeśli już pojawia się ciekawy pomysł to boją się go podejmować działanie na rzecz zaspokojenia bieżących potrzeb tu i teraz,
- brak wizjonerów i liderów, no może poza Prószkowem,
- brak ducha i woli działania,
- przyzwyczajenia mieszkańców i władz, niechęć do zmian.
- mało ngo,
- brak wsparcia dla organizacji pozarządowych.
- mała kwota na oddolne działania grup nieformalnych,
- mała ilość ngo i słabe zaangażowanie społeczności lokalnych,
- edukacja, brak inwestycji w zasoby ludzkie
- niedofinansowany kapitał ludzki
- niewykorzystywanie potencjału ludzi mieszkających w BN.
Pomimo szeroko rozpowszechnionej działalności społecznej w Borach Niemodlińskich, ich formalno-prawny wymiar wydaje się być słaby. Większość działań społecznych realizowanych w terenie, wykonywanych jest ruchami nieformalnymi, przy funkcjonującym schemacie programu Odnowy wsi, Rad soleckich czy kół gospodyń wiejskich. Lokalna Strategia Rozwoju będzie skupiać się na wspieraniu mieszkańców skupionych wokół tych form aktywności, podnosić ich wiedzę i kompetencje (co może przełożyć się na zwiększenie ilości organizacji, biorąc pod uwagę ułatwienia formalno-prawne wprowadzone nowymi przepisami Ustawy Prawo o stowarzyszeniach oraz Ustawy o rachunkowości) oraz wsparcia instytucjonalnego istniejących organizacji.
Aktywność mieszkańców często powiela utarte schematy; brak w nich nowych pomysłów i innowacji. Środki dostępne w ramach LSR należy zainwestować w przedsięwzięcia inspirujące do szukania nowych, innowacyjnych rozwiązań i zdobywania nowych umiejętności, tak aby po zakończeniu finansowania ze źródeł zewnętrznych organizacje miały umiejętności i zaplecze do funkcjonowania samodzielnie.
W ramach LSR dodatkowo promowane będą przedsięwzięcia realnie włączające mieszkańców w przygotowanie projektów do realizacji, co zwiększy udział mieszkańców w procesy decyzyjne. W tym rozdziale dodatkową uwagę należy poświecić samemu Partnerstwu Borów Niemodlińskich jako jedynej organizacji obejmującej swoim zasięgiem wszystkie gminy w Borach Niemodlińskich oraz łączącej wszystkie sektory działalności: publiczny, społeczny i biznesowy.
Odrębna analiza SWOT[1] dla organizacji wykazała, że dla LGD w dalszym rozwoju organizacji potrzeba skupić się na wzmocnieniu spójności wewnętrznej organizacji (współpraca pomiędzy członkami, ich zaangażowanie w działania, wspólne projekty) oraz wzmocnienia kadr (rozważanie zatrudnienia dodatkowych osób) i członków poprzez wyposażenie ich w nowe kompetencje (organizacja szkoleń z zakresu realizacji projektów współpracy, czy promocji działań, działalności gospodarczej, zarządzania). Do tego konieczne jest wypracowanie jasnej, zrozumiałej i akceptowanej przez wszystkich członków wizji i celów działania.
* Wskaźnik informujący o skali współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi. Indeks "Przyjazny samorząd" to autorskie przedsięwzięcie Stowarzyszenia Klon/Jawor. Opracowano go na podstawie danych z "Monitoringu współpracy między organizacjami i samorządem" - badania realizowanego wspólnie przez Klon/Jawor i Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. W badaniu tym urzędy administracji publicznej proszone są o informację o swojej współpracy z organizacjami pozarządowymi. Na podstawie tych danych opracowywane są cząstkowe oceny współpracy dotyczące 4 ważnych wymiarów relacji między organizacjami i samorządem: uchwalania programów współpracy z organizacjami, współpracy finansowej, wsparcia pozafinansowego oraz partnerstwa w realizacji wspólnych przedsięwzięć lub konsultowaniu decyzji władz lokalnych. W każdym z tych wymiarów jednostki samorządu terytorialnego mogą zdobyć określoną liczbę punktów - max 5. Wskaźnik to średni wynik uzyskany przez nie we wszystkich wymiarach.
[1] PROMENGO, kurs GPS dla organizacji pozarządowych- praca zaliczeniowa pt. Analiza SWOT Partnerstwa Borów Niemodlińskich , Jadwiga Wójciak, 2015.