×

Wyszukaj w serwisie

×

Zapisz się do Newslettera

Plusy i minusy Borów Niemodlińskich (SWOT)

  1. duża dostępność usług wynikająca z sąsiedztwa miasta wojewódzkiego,
  2. dobre skomunikowanie wewnętrzne i zewnętrzne siecią dróg, linią kolejową Opole Zachodnie - Nysa i Wrocław-Katowice, sąsiedztwo autostrady A4,
  3. położenie w trójkącie trzech rzek (Odra, Nysa Kłodzka, Biała z Osobłogą), predysponowanych do uprawiania sportów wodnych,
  4. sprzyjający rolnictwu - najdłuższy w województwie - okres wegetacyjny,
  5. łagodne ukształtowanie terenu, sprzyjające rekreacji rowerowej i konnej,
  6. stosunkowo dobrze utrzymana przestrzeń publiczna (świetlice wiejskie, place zabaw, miejsca spotkań),
  7. wyróżniająca w skali województwa sieć rezerwatów przyrody i innych obszarów chronionych, w tym Stawy Tułowickie i Niemodlińskie z największym w województwie stawem Sangów,
  8. wyróżniające w skali województwa obiekty powyrobiskowe – kopalnie bazaltu, margla,
  9. ugruntowana historycznie hodowla karpia, Karp Niemodliński,
  10. dziedzictwo kulturowe o znaczeniu międzynarodowym: Miejsce Pamięci Narodowej w Łambinowicach, cmentarz żydowski w Białej,
  11. zorganizowane podmioty świadczące usługi turystyczne związane z dziedzictwem kulturowym: Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, zamek Niemodlin, Moszna, Dąbrowa, Muzeum Ceramiki Tułowickiej, Muzeum Porcelany Śląskiej w Tułowicach (w organizacji), wieże widokowe w Białej, Muzeum kowalstwa w Prószkowie, izby regionalne,
  12. znacząca w skali województwa liczba dworów i kościołów reprezentujących większość stylów architektonicznych,
  13. dostępne dla zwiedzających parki i ogrody: najstarszy ogród dendrologiczny w Lipnie, Dąbrowie, Mosznej, Niemodlinie, Tułowicach, Niewodnikach, Chróścinie, Łambinowicach (Pandora),
  14. jedyna szkoła leśna w województwie w Zespole Szkół w Tułowicach,
  15. wyróżniająca na skalę wojewódzką sieć grodzisk średniowiecznych, 
  16. imprezy o zasięgu wojewódzkim lub ponad wojewódzkim specyficzne dla obszaru: Karpik i Etno Festiwal w Niemodlinie, Złota Kosa w Piątkowicach, Zamczysko w Dąbrowie, Parady Orkiestr w Białej i Prószkowie, Festiwal kultur w Białej, Pisankowanie w Tułowicach, Muzyczne Święto Kwitnącej Azalii w Mosznej, Piknik Lotniczy w Polskiej Nowej Wsi,
  17. zgodne sąsiedztwo ludzi autochtonicznych i napływowych, Polacy, Niemcy, Ślązacy – tygiel kultur i związane z tym tradycje i produkty lokalne: wodzenie niedźwiedzia, babski comber, kroszonki, pisanki, kołatanie, noc świętojańska, Święty Marcin,
  18. sołectwa i ich organizacje aktywnie działające w programie Odnowy wsi, często nagradzane, 
  19. nietuzinkowa aktywność przedsiębiorców w zakresie rozwoju oferty bazy rekreacyjnej (Rodzinny Park Rozrywki w Lipowej, Muzeum Robotów w Mosznej, stadniny koni), gastronomicznej i noclegowej,
  20. silne tradycje rolnicze w gminach Biała i Strzeleczki.
  1. słaba sieć transportu publicznego (PKS, bus), w znaczącej części w miejscowościach, w tym wykluczenie komunikacyjne seniorów,
  2. nieliczne drogi rowerowe o charakterze komunikacyjnym,
  3. chaotyczny rozwój wsi i przestrzeni publicznych, nieaktualne dokumenty planistyczne, nieciągłość polityki rozwoju,
  4. słaba zdolność przeciwdziałania niepożądanym inwestycjom (wielkie osiedla, farmy fotowoltaiczne, farmy hodowlane, rolnictwo wielkopowierzchniowe),
  5. niedostosowanie miejsc publicznych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, seniorów,
  6. „puste świetlice” - nieliczne miejsca posiadające stałą ofertę zajęć dla mieszkańców,
  7. słaby rynek (produkcja- sprzedaż - kupno) produktów lokalnych/rolnych,
  8. brak sieci wyznaczonych i oznakowanych tras turystycznych, informacji turystycznej,
  9. zły stan większości zabytków, trudności z dostępem dla zwiedzających (zwłaszcza kościołów poza godzinami nabożeństw),
  10. deklaratywny rozwój turystyki: gminy i organizacje postrzegają w tym potencjał, ale nie realizują projektów turystycznych,
  11. niewystarczająca liczba punktów opieki nad seniorami oraz oferty dziennych zajęć dla seniorów,
  12. niewystarczająca liczba punktów opieki nad dziećmi do lat 3, 
  13. rosnące obciążenie demograficzne osobami starszymi,
  14. nieliczne organizacje pozarządowe z obrotami powyżej 50 tys. zł rocznie, nieliczne „pozarządowe lokomotywy rozwoju”,
  15. problem z utrzymaniem aktywności członków w organizacjach, małe zainteresowanie obejmowaniem stanowisk w organach organizacji,
  16. niski stopień wymiany pokoleń na stanowiskach samorządowych – zasiedzenie na stanowiskach funkcyjnych i wynikający z tego brak nowych pomysłów rozwojowych,
  17. niski poziom wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy organizacjami społecznymi, niska liczba wspólnych (międzygminnych) projektów związanych z Borami,
  18. mało inicjatyw zmierzających do zachowania dziedzictwa przyrodniczego, brak spójnej polityki i działań w tym kierunku,
  19. szczątkowa edukacja regionalna w istniejących placówkach edukacyjnych,
  20. słaba aktywność i zaangażowanie w sprawy wsi u mieszkańców nowoosiedlających się (szczególnie u tych, którzy przeprowadzili się z miasta na wieś – efekt suburbanizacji Opola),
  21. mała innowacyjność i energooszczędność rozwiązań stosowanych w inwestycjach (np. niskie wykorzystanie odnawialnych źródeł energii czy oszczędności wody),
  22. mała liczba wizjonerów/ innowatorów (wizji przyszłości, pomysłów wykraczających poza zaspokajanie bieżących potrzeb),
  23. wykluczenie cyfrowe osób starszych i ubogich, skutkujące nierównym dostępem do usług publicznych,
  24. Nadleśnictwa, główny zarządzający Borami Niemodlińskimi, wykluczone z dofinansowania w ramach LSR.
  1. dostępne środki z budżetu UE oraz programów krajowych i regionalnych,
  2. polityka prosumencka w zakresie odnawialnych źródeł energii, 
  3. rozwój technologii cyfrowych,
  4. dostarczanie wiedzy i doświadczeń przez imigrantów,
  5. wzrost tendencji ekologicznych – powrót do wizerunku dawnej wsi i zdrowego żywienia (slow life, slow food),
  6. zmiana kierunków rozwoju turystyki z biernej (słońce, piasek, morze) na aktywną (edukacja, ekscytacja, rozrywka)
  1. kryzys w Unii Europejskiej, zmniejszenie finansowania z UE po 2027 r., rosnące obciążenie budżetów gmin wkładami własnymi do projektów
  2. wzrost tendencji antyeuropejskich, POLEXIT,
  3. kryzys klimatyczny - ekstrema pogodowe, wyczerpujące się zasoby wodne i malejąca bioróżnorodność,
  4. rozprzestrzenianie fakenewsów, teorii spiskowych, zaprzeczanie zmianom klimatu,
  5. kryzys energetyczny, nieprzewidywalne ceny paliw i energii oraz utrzymująca się inflacja,
  6. wojna i obciążenie systemów państwa napływem uchodźców,
  7. powtarzające się stany epidemii/zagrożenia epidemicznego,
  8. centralizacja zarządzania w wielu dziedzinach,
  9. wzrost tendencji do indywidualizmu w spędzaniu wolnego czasu, pozyskiwaniu informacji, w życiu rodzinnym i społecznym,
  10. traktowanie przez służby konserwatorskie zabytków rejestrowych i ewidencyjnych na równi, trudności ze strony konserwatorów przyrody utrudniające podejmowanie prac, a jednocześnie niemoc urzędnicza.

Wnioski z przeprowadzonej analizy SWOT:

I. Dla wykorzystania nadarzających się szans najważniejsze jest:

W podejmowanych działaniach prorozwojowych należy skupić dużą uwagę na wzmacnianiu kompetencji potencjalnych liderów organizacji pozarządowych, wspieraniu działalności biznesowej związanej z turystyką, wpieraniu gospodarstw rolnych w rozwijaniu dodatkowych funkcji,  a także zachęcać podmioty reprezentujące wszystkie środowiska do podejmowania projektów opartych o ponadprzeciętne zasoby przyrodnicze  i kulturowe.

II. W celu przezwyciężania potencjalnych zagrożeń należy:

W podejmowanych działaniach należy zachęcać organizacje, biznes i podmioty publiczne do tworzenia oferty (miejsca pracy, rekreacja, edukacja, wypoczynek) związanej z zasobami przyrodniczymi, tworzyć przestrzeń do współpracy trzech sektorów oraz wymiany wiedzy i doświadczenia pomiędzy nimi.

III. Największą przeszkodą przy wykorzystaniu szans będzie:

W podejmowanych działaniach należy skupić się na pokazywaniu dobrych praktyk i rozwiązań innowacyjnych oraz partnerskich wokół zasobów przyrodniczych, podejmować się edukacji w zakresie planowania przestrzennego by nie utracić największego atutu obszaru (cenne tereny zielone), nastawić się na aktywizację i wspieranie organizacji pozarządowych działających w oparciu o lokalne zasoby oraz stworzyć ofertę dla utalentowanych osób, która zachęci ich do aktywności lokalnej (zamiast emigracji do większych ośrodków).

IV. Istniejące zagrożenia zostaną spotęgowane, jeśli nie będziemy przeciwdziałać:

W podejmowanych działaniach należy kłaść duży na wspieranie i promowanie aktywności społecznej
i obywatelskiej, szczególnie wśród osób młodych, zachęcać do aktywności bazującej na zasobach przyrodniczych, sprzyjającej przeciwdziałaniu zmianom klimatu, promować rozwiązania innowacyjne i wnoszące nową wartość dla obszaru.


Z przeprowadzonej analizy obszaru można wnioskować, że dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju, w tym zatrzymania migracji potencjału intelektualnego (zjawisko tzw. brain drain na poziomie lokalnym), LGD Partnerstwo Borów Niemodlińskich powinno skupić swoją działalność na wspieraniu:

  1. Usług prywatnych i publicznych przekładających się na odczuwalną jakość życia i decydujących o zamieszkaniu na terenie, a także ofercie wolnego czasu pozwalającej na samorealizację w miejscu zamieszkania.
  2. Miejsca satysfakcjonującej, dochodowej pracy.

Tym samym LGD powinno zachęcać mieszkańców do włączenia się w całościowe kształtowanie obszaru na bazie dostępnych zasobów przyrodniczych i kulturowych, dostępnej infrastruktury publicznej i przy współpracy zarówno z mieszkańcami własnych gmin, jak i gmin sąsiednich.